فهرست مطالب
فوم بتن چیست و کاربردهای آن کدام است؟
فوم بتن ملاتی است که در فرآیند ساخت و تهیهی آن از آب، سیمان، فوم کفزا (مادهای شیمیایی یا بر پایه پروتئین حیوانی از شاخ یا سم حیوانات) و ماسه بادی یا ماسه نرم استفاده میشود. وزن مخصوص بسیار پایین و عایق صوتی و حرارتی بودن فوم بتن آن را به عنوان یک روش آسان، سریع و مناسب برای اجرا و عملیات تبدیل نموده است. البته شاید ذکر این نکته که قیمت تمام شدهی تهیهی فوم بتن کمی ارزانتر از روش سنتی (بتن با پوکه) است.
فوم بتن در منابعی به عنوان بتن سبک نیز شناخته میشود. علاوه بر این به صورت کلی میتوان گفت فوم بتن پوشش جدیدی است که عمر چندانی در صنعت سیمان و ساختمان ندارد. از این رو در این مقاله بر آن شدیم تا اطلاعات جامع و کاملی را از آن در اختیرا شما قرار دهیم. پس با ما همراه باشید.
همان گونه که در ابتدای این گزارش گفتم، فوم بتن در تعدادی از منابع به نام بتن سبک معروف است. بتن سبک، از ترکیب آب، سیمان، کفزا، ماسه بادی یا ماسه نرم ساخته و پرداخته میشود. از ویژگیهای این بتن متخلل بودن است. این ویژگی به بتن کمک میکند که عایق خوب حرارتی و صوتی باشد. نکتهی مهم در این فرآیند وزت نهایی بتن در هر متر مکعب است. وزن این بتن، بنا بر طرح اختلاط مواد تشکیل دهنده میتواند وزنی بین ۴۰۰ تا ۱۷۰۰ کیلوگرم در هر متر مکعب را داشته باشد.
تاریخچهی فوم بتن
شاید تصور شود که فوم بتن جزو نوآواریهای قرن بیست و یکی در صنعت ساختمان باشد اما به این صورت نیست. فوم بتن جزو نتایج مهم و تحقیقات آزامایشگاهی دانشگاههای آلمان در دهه ۸۰ میلادی است. فوم بتن با توجه به ویژگیهای منحصر به فردی که دارد توانست پس از مدت کوتاهی توجه شرکتهای بزرگ و صنعتی ساختمان و راهسازی را به خود جلب نماید و در حال حاضر به یکی از پرکاربردترین ملاتها در صنعت ساختمانی محسوب به شود.
سابقهی استفاده از فوم بتن در ایران نیز به سال ۱۳۸۰ مربوط میشود. شرکتهای بتن و ساخت بتن با ورود به بخش تولیدی clc برای اولین بار اقدام به ساخت و استفادهی عملیاتی از فوم بتن را کردند. ویژگیهای بسیار جذاب عملیاتی فوم بتن در ایران نیز به مانند اروپا مورد توجه تولیدکنندگان و صنعت گران حوزهی ساختمان شد. در حال حاضر فوم بتن کاربرد وسیعی در کفسازی و شیببندی بام در پروژههای ایرانی دارد.
مزایای فوم بتن
بیتردید ویزگیهای خوب فیزیکی و کاربردی در فوم بتن وجود داشته است که توانسته در طول کمتر از چند دهه خود را در صنعت بتن معرفی و پرکاربرد نماید. اما به مانند هر مادهای دیگر، فوم بتن نیز دارای ویژگیهای خاصی است که ذکر آنها میتواند به انتخاب بهتر فوم بتن به مشتریان صنعت ساخت و ساز و ساختمان کمک شایانی نماید. از مهمرین مزایای فوم بتن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
عدم حمل مواد اولیه به طبقات
- عایق دار کردن تاسیسات موجود در کف ساختمان
- مقاومت عالی در برابر یخ بندان و همچنین نفوذ آب
- امکان پمپ کردن آن تا ارتفاع ۵۰ متر از سطح زمین
- مقاومت فوق العاده بالا در برابر آتش سوزیعدم انتقال حرارت آتش
- ارزانتر از روش سنتی (بتن همراه با پوکه معدنی)
- امکان ایجاد برش در سطح فوم بتن برای اجرا یا تعمیر کردن تاسیسات
- عایق حرارتی و صوتی بسیار خوبی به دلیل وجود هوا و فضای متخلخل
- وزن سبک (در حدود ۴۰۰ تا ۱۷۰۰ کیلوگرم در متر مکعب دارند و همین باعث کاهش وزن کل سازه میشود.)
- سرعت اجرای حدود ۷ برابر بیشتر از روش سنتی (یعنی اگر با روش سنتی ۸۰ متر مربع، کفسازی را اجرا شود با فوم بتن میتوان به حدود ۵۶۰ متر مربع مساحت در همان زمان رسید).
معایب فوم بتن
بدون شک استفاده از هر مادهای میتواند مزایا بسیاری داشته باشد و صد البته نمیتوان از معایب ان نیز به سادگی گذشت. زیرا نوع پروزهف هزینهی مورد نظر، ویژگیهای محیطی، ابزار در اختیار و… هر کدام میتواند به نوعی بر روی کیفی کار موثر باشد. از این رو در ادامه مهمترین معایبی که فوم بتن دارد را برای شما ذکر خواهیم کرد.
احتمال به وجود آمدن پدیده انقباض یا افت بتن (بعد از مدتی همانطور که بتن حرارت خودش را از دست میدهد، مقداری از آب را هم از دست میدهد و این مسئله باعث کاهش حجم بتن میشود) به هنگام استفاده از فوم بتن وجود دارد. در این حالت بتن دچار ترک خوردگی میشود اما محققان و مهندسان شیمی بتن توانستهاند پس از بررسی مشکلات و ویژگیهای مختلف فوم بتن به فرآیندی دست یابند که در ۲۸ روز اولیه با انجام عمل آوری دقیق از به وجود آمدن این مشکل جلوگیری کنند.
مدت زمان خشک شدن فوم بتن
اضافه کردن مواد افزودنی بتن به مانند (زودگیر کننده یا اکسلریتور) میتواند فرآیند خشک شدن بتن را به ۱۲ ساعت کاهش دهد اما میبایست به این نکته توجه کرد که خشک شدن زود میتواند برای بتن یک نکتهی منفی نیز تلقی شود. خشک شدن زود و پیش از موعد بتن از مقاومت بتن کاسته و حتی امکان منقبض شدن در ان را ایجاد میکند. زیرا به صورت معمول خشک شدن با از دست دادن آب همراه است و تبخیر آب در طول یک فرآیند کوتاه ممدت منجر به تغییر ظاهری و منقبض شدن بتن میشود.
نحوهی اجرای عملیاتی فوم بتن
برای ساخت فوم بتن ابتدا ماسه بادی یا ماسه نرم به همراه سیمان و در آخر هم با آب در دستگاه میکسر مخلوط میکنند، سپس فوم کفزا را در محفظهی فوم ساز دستگاه با آب رقیق کرده و با استفاده از پمپ هوا از لولهی مخصوص خروجیهای ریز همراه با فشار زیاد برای تولید کف عبور داده میشود.
در مرحلهی دوم، کف به وجود آمده در میکسر با دوغاب سیمان و آب مخلوط شده و حبابهای ریز در کل ملات پخش میشوند. بعد از اختلاط کامل بتن با استفاده از پمپ، به طبقات پمپاژ کرده و به ضخامت حدودا ۱۰ سانتی متر در سطح پخش و تسطیح میشود. بعد از اتمام اجرای کامل آن، برای جلوگیری از ترکهای سطحی، حداقل باید تا ۳ روز سطح بتن مرطوب شود.