فهرست مطالب
بتن سبک چیست و چه ویژگیهایی دارد
بتن سبک (LWC) یک ماده با کاربری ویژه و چند وجهی است. با توجه به کاربری بسیار و متنوع بتن سبک در سالهای اخیر تقاضا برای استفاده از آن در طیف گستردهای از پروژههای ساخت و ساز با سرعت قابل توجهی افزایش یافته است. بتن سبک با توجه به ترکیب درصد مواد موجود در آن به گونهای ساخته شده است که از وزن بسیار پایینتری نسبت به بتنهای معمول که در ساخت و ساز استفاده میشوند برخوردار است. علاوه بر این استفاده از بتن سبک در مقایسه با بتنهای معمولی مزایای بسیار زیادی را برای کاربران و مصرف کنندگان آن پی دارد. با توجه به ویژگی بارز این بتنها که سبک بودن آن هاست، استفاده از آنها به عنوان عایق حرارتی و صوتی نیز مرسوم است. از طرفی نیز استفاده از بتن سبک باعث کاهش وزن کلی سازه (ساختمان) و در نتیجه کاهش نیاز به مسلحسازی و فولاد و در نتیجه کاهش بسیار زیاد هزینهی ساخت و ساختمان میشود. در ادامه ما به بررسی بتن سبک، انواع آن و ویژگیهای مثبت و منفی آن خواهیم پرداخت.
بتن سبک چیست؟
به طور معمول بتن سبک دارای چگالی تقریبی برابر با ۱۴۴۰ تا ۱۸۴۰ کیلوگرم بر متر مکعب بوده این در حالی است که بتنهای معمولی چگالی برابر با ۲۲۴۰ تا ۲۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب دارند (تقریبا ۳۰ درصد چگالی کمتر). ایدهی بتن سبک و استفاده از آن در صنایع مختلف ساخت و ساز بیش از صد سال پیش مطرح شد اما به علت نبود امکانات و ابزارهای تخصصی، استفاده از آن تا مدت زمان زیادی بسیار محدود بود. اما پس از پیشرفت تکنولوژی و ابزارهای مکانیکی در اواخر قرن بیستم و شروع قرن بیست و یکم استفادهی گسترده از بتن سبک در صنایع مختلف مورد توجه قرار گرفت به گونهای که در حال حاضر بتن سبک به عنوان یکی از انتخابها و اولویتهای ساخت و ساز برای کارفرمایان محسوب میشود.
انواع بتن سبک
انواع مختلفی از مواد در ساخت بتن سبک مورد استفاده قرار میگیرند اما به صورت کلی میتوان گفت که دانههای سبکوزنی که در ساخت و تولید بتنهای سبکدانه مورد استفاده قرار میگیرند باید وزن مخصوص کمتر از ۱۱۲۰ کیلوگرم بر متر مکعب داشته باشند. دانههای سبکوزن میتوانند شامل طیف گسترده از از مواد مختلف باشند که معروفترین و پرمصرفترین آنها عبارتاند از: . مواد طبیعی مانند شیلها، رسها، پامیس یا همان سنگپا، دیاتومیت، خاکستر آتشفشانی و اسلیتها و مواد مصنوعی مانند روباره کوره بلند آهن، رس، خاکستر بادی و شیل که در ساخت و امادهسازی بتن سبک مورد استفاده قرار میگیرند. انواع بتنهای سبک که از این مواد به دست میآیند عبارتاند از:
- بتنهای سبک دانه
- بتنهای گازی یا هوادار
- بتنهای بدون ریزدانه
بتنهای سبک دانه
ویژگیهای بتن سبک دانه به صورت مستقیم به دانههای سبکوزن به کار رفته در بتن بستگی دارد. استفاده از دانههای سبکوزن میتواند منجر به تولید بتنهایی با مقاومت فشاری بیش از ۳۵ مگاپاسکال شود. البته هستند تعدادی از ذرات که استفاده از آنها در ساخت بتنهای سبک سبک میتواند مقاومت فشاری آنها را به ۴۸ تا ۶۹ مگاپاسکال افزایش دهد.
بدون تردید میتوان گفت اولین چالشی که در استفاده از بتن سبک دانه در یک سازه گریبان کارفرمایان را میگیرد افزایش هزینه کل نهایی است. هنگامی که از بتن سبک دانه استفاده میشود شاید در نگاه نخست هزینه ساخت هر متر مربع در مقایسه با بتن معمولی گرانتر به نظر آید، اما کارفرمایان میبایست توجه داشته باشند که در صورت استفاده از مصالح سبک دانه هزینه کل در نتیجه کاهش بار مرده و هزینه کمتر فونداسیون کاهش خواهد یافت.
بتنهای گازی یا هوادار
بتنهای گازی یا بتنهای هوازی یک نوع از بتنهای سبک هستند. این نوع از بتن گاهی نیز تحت عنوان بتن سلولی شناخته میشود. بتنهای سبک گازی را بر اساس روش تولید میتوان به دو نوع عمده بتن کفی یا اسفنجی و بتن اتوکلاو دستهبندی نمود.
انواع بتن سبک گازی یا بتن هوادار
توضیح مختصر بتن سبک هوادار در یک بخش ممکن نیست و این تنها به علت وجود انواع مختلف بتن سبک هوادار است. در ادامه با هم انواع مختلف آن را بررسی خواهیم کرد:
بتن کفی یا اسفنجی
بتن کفی یا بتن هوادار غیر اتوکلاو (NAAC) از طریق تزریق ثابت و یکنواخت کف یا به وسیله اضافه کردن مخلوطهایی هوادار خاص معروف به عامل کفساز به مخلوط پایه سیمان یا ملات تولید میشود.
بتن اتوکلاو
بتن هوادار اتوکلاو (AAC) با اضافه کردن یک مقدار مشخص از پودر آلومینیوم و دیگر مواد افزودنی خاص به مخلوطی از ماسه سیلیسی، سیمان یا آهک و آب ساخته میشود.
عامل کفساز به منظور ساخت بتن کفی کاربرد دارد. عمال کف ساز به عنوان اصلیترین جزء بتن کفی در نظر گرفته میشود. این عامل کفساز با اضافه شدن به آب به سیال، موجب ایجاد حباب میشود. ویژگیهای بتن کفی به مقدار زیادی وابسته به کیفیت عامل کف ساز و کف بستگی دارد. بتن کفی علاوه بر روش فوق به روش پیش کفسازی نیز ساخته میشود. روش پیش کفسازی شامل تولید جداگانه مخلوط پایه (سیال) دوغاب سیمان و مخلوط آبدار متشکل از عامل کفساز و آب است. در گام بعدی و با مخلوط کردن کف در مخلوط پایه، عامل فعال سطحی با مواد مخلوط پایه ترکیب میشود و در طی فرایند مخلوطسازی، کف تولید شده موجب ایجاد ساختاری سلول در بتن خواهد شد.
پودر آلومینیوم به طور عمده به منظور عملآوری بتنهای گازی اتوکلاو (AAC) مورد استفاده قرار میگیرد. پودر آلومینیوم میتواند با ایجاد یک واکنش شیمیایی موجب تشکیل گاز و حباب در ملات تازه شود. آلومینیوم به عنوان یک عامل کفساز در صنعت ساخت و ساز معروف است و میتواند بهترین گزینه ممکن برای ایجاد کف در سال بتن باشد.
میزان مصرف پودر آلومینیوم به طور معمول به میزان ۲/۰ تا ۵/۰ درصد وزنی سیمان است. مواد دانهریز از متریالهای مناسب برای تولید بتن هوادار اتوکلاو هستند. سیلیس و ماسه کوارتزی، آهک، سیمان و پودر آلومینیوم اصلیترین مواد خام لازم برای تولید بتنهای اتوکلاو هستند. همچنین بهتر است بدانید که درصد سیلیس به کار رفته در تولید این نوع از بتن از مقدار دیگر مواد خام بیشتر است.
بتن بدون ریزدانه
بتنهای بدون ریزدانه از طریق ترکیب کردن سیمان، آب و متریال دانهدرشت فاقد مواد دانهریز (ماسه) تولید میشود. پس از ترکیب کردن آب با مواد (سیمان و مصالح دانهدرشت)، هر یک از دانههای مصالح درشت به کار رفته، توسط لایهای از سیمان به ضخامت ۳/۱ میلیمتر د با انجام این فرآیند پوشیده خواهند شد.
چگالی بتن بدون دانهریز به نوع و دانهبندی مصالح دانهای استفاده شده در فرآیند تولید آن بستگی دارد. با استفاده از مصالح دانهدرشت تک سایز میتوان به پایینترین چگالی ممکن دست یافت. حداکثر اندازه مصالح دانهای از ۷ تا ۷۵ میلیمتر و اندازه معمول آنها ۱۰ تا ۲۰ میلیمتر است. مصالح دانهای به کار رفته در فرآیند ساخت این نوع از بتن باید گراول یا مصالح خرده شده و سخت بدون لبه باشند. گرد بودن دانهها احتمال خردشدگی محلی و موضعی در هنگام بارگذاری را به شدت کاهش میدهد.
انواع بتن سبک بر اساس چگالی
بتنهای سبک را بر اساس میزان چگالی میتوان به سه نوع تثسیمبندی که که عبارتاند از:
بتن با چگالی پایین
این نوع از بتنهای سبک به طور عمده به منظور عایقکاری مورد استفاده قرار میگیرند. بزرگترین ویژگی این بتنها این است که وزن کمی دارند و به ندرت وزن آنها از ۸۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب فراتر میرود و همچنین عایق حرارتی بسیار خوبی هستند. اما این نوع از بتنهای سبک مقاومت فشردگی پایینی دارند که تقریباً برابر با ۰/۶۹ تا ۶/۸۹ نیوتن بر میلیمتر مربع است.
بتن با چگالی متوسط
این نوع از بتنهای سبک از مقاومت فشردگی بسیار خوبی برخوردارند و در واقع میتوان آنها را در حد واسط بتن چگالی پایین و بتن ساختاری قرار داد. این نوع از بتنهای سبک گاهی نیز به عنوان بتن پرکننده به کار برده میشود. مقاومت فشردگی بتن با چگالی متوسط تقریباً برابر با ۶/۸۶ تا ۱۷/۲۴ نیوتن بر میلیمتر مربع است و میزان عایق بودن آن نیز متوسط ارزیابی میشود.
بتن ساختاری
این نوع از بتنهای سبک با استفاده از شیل، رس، اسلیت و خاکستر بادی منبسط شده ساخته میشوند. مقاومت فشردگی حداقل آنها برابر با ۱۷/۲۴ نیوتن بر میلیمتر مربع است. البته میتوان گفت بسیاری از بتنهای ساختاری بتنهایی با مقاومت فشردگی بیش از ۳۴/۴۷ نیوتن بر میلیمتر مربع را در اختیار کارفرما قرار میدهند.
از آنجایی که وزن مخصوص بتن ساختاری در مقایسه با دو نوع قبلی بتن سبک که پیشتر با انها آشنا شدیم به مراتب بالاتر است، به منظور اهداف عایقکاری استفاده نمیشوند. با این وجود عایق حرارتی این نوع از بتن سبک بسیار بهتر از بتنهای معمولی است.
کاربردهای بتن سبک در صنعت ساختمانی
- پوشاندن و ضخیم کردن سقف و کف در صورت لزوم
- قالبگیری سازههای فولادی برای محافظ از آنها در برابر آتش و خوردگی
- عایق حرارتی در سقفها
- عایقکاری لولهکشیهای آب
- ساخت دیوارهای پارتیشن و دیوارهای پانلی
- عایقکاری دیوارها
- ساخت دیوارهای باربر با استفاده از بلوکهای بتنی سلولی
- کاربرد به عنوان ماده پر کننده در پانلهای دیواری در ساختمانهای چند طبقه
- سازه نوین با بتن سبک
- ساخت سازههای خلاقانه و مدرن با استفاده از بتن سبک
مزایا و معایب استفاده از بتن سبک
بیشک هر مادهای که به عنوان مصالح در ساختمانسازی و صنعتهای مختلف استفاده میشود داردای مزایا و معایبی است از این رو دانستن آنها میتواند به خریدار بتن سبک آگاهی کاملی را در هنگام خرید و تهیهی آن بدهد. در ادامه به صورت فهرستوار به مزایا و معایب بتن سبک اشاره خواهیم کرد:
مزایای بتن سبک
- افزایش مقاومت به دلیل عملآوری درونی
- بهبود ماندگاری سازه
- کاهش ترکخوردگی در اثر انقباض به دلیل نگهداری بالاتر رطوبت
- کاهش وزن کلی سازه
- مقاومت بسیار خوب در برابر آتش
- کاهش زمان و هزینه ساخت و ساز
- حمل و نقل آسانتر
معایب بتن سبک
- زمان خشک شدن طولانیتر
- در زمان عملآوری حساسیت آن نسبت به مقدار آب بسیار بالا است
- نیاز به مخلوط کردن طولانیتر در مقایسه با انواع معمولی بتن
پیشنهاد ما
با توجه به تنوع در بتن سبک و نحوهی کاربرد آنها در مکانهای مختلف با شرایط متفاوت میتوان به این نتیجه رسید که در خرید بتن سبکمیبایست دقت کافی به خرج داد و علاوه بر آن دانش کافی از بتن سبک را به کار برد. شرکت بتن شیمی ماهان با حضور تیم فنی و کارشناسی متشکل از نخبگان صنعت بتن و سیمان، در حال حاضر میتواند کلیهی مشاورههای مربوط به خرید بتن سبک، قیمت بتن سبک و… را به خریداران محترم ارائه نماید. پس اگر شما به دنبال خرید بتن سبک هستید یا میخواهید با مشاوره رایگان نسبت به ویژگیهای هر کدام دانش بالاتری داشته باشید تا به گزینهی خرید بهتری برسید، با ما در تماس باشید.